Gjykata e Lartë e Kosovës: Centralet e diskutueshëm të energjisë KELAG duhet të hiqen nga rrjeti
Kompania
austriake e energjisë KELAG dhe dega e saj kosovare KELKOS kanë marrë lajme të
këqija.
KELAG është
një investitor i madh në hidrocentralet në Ballkan, veçanërisht në Kosovë dhe
Bosnjë & Hercegovinë. Pronarët e saj janë shteti i Carinthia-s, Verbund AG
dhe gjigandi gjerman i energjisë RWE.
Javën e
shkuar, Gjykata e Lartë e Kosovës vendosi se tre hidrocentrale KELKOS pranë
fshatit Deçan duhet të mbyllen në pritje të një vendimi përfundimtar gjykate.
Ndërkohë që prej një periudhe një vjeçare, një tjetër central ka ndaluar
aktivitetin e tij.
Një vit më
parë, KELAG-ut iu desh të hiqte tre hidrocentralet si Deçani, Belaja, Lumbardhi
II, të cilat operoheshin nga dega e saj KELKOS, sepse nuk kishin përmbushur
kërkesat mjedisore për ndërtim dhe funksionim. Të tre centralet janë vendosur
brenda Parkut Kombëtar Bjeshkët e Nemuna dhe kanë qenë në punë prej disa vite më
parë.
Në
mosmarrëveshjen juridike, një gjykatë apeli zbuloi se ndërprerja e funksionimit
të centraleve energjetike ishte kundër interesit publik dhe nuk mund të pritej
në mënyrë të arsyeshme nga kompania. Si rezultat, KELKOS rilidhi dy nga tre
centralet elektrike në rrjet.
Megjithatë,
tani, Gjykata e Lartë sqaron se funksionimi i centraleve energjetike do t'u
shkaktonte dëme të pariparueshme banorëve dhe se prandaj centralet duhet të
mbyllen.
KELAG
tërheq ankesën kundër dy aktivistëve
Për muaj,
aktivistja kosovare e mjedisit Shpresa Loshaj kishte kritikuar publikisht
projektet dhe procedurat e KELKOS.
Si rezultat, KELAG dhe KELKOS e paditën atë
për 100,000 Euro dhe një aktivist tjetër për 10,000 Euro, për shpifje. Ky
veprim i kompanisë austriake shkaktoi zemërim ndërkombëtar. Amnesty International
e klasifikon këtë padi si një çështje të SLAPP-së (Padi strategjike kundër
pjesëmarrjes publike).
Tani
përfaqësuesit e KELAG njoftuan se këto padi do të tërhiqen pa kushte.
"Këto
janë dy lajme të mira për natyrën dhe për popullin e Kosovës. Tërheqja e padive
kundër aktivistëve mjedisorë është një hap i vonuar dhe vendimi i Gjykatës së
Lartë ka konfirmuar edhe një herë se lejet nuk janë trajtuar nga libri.
KELAG, por
gjithashtu autoritetet në Kosovë, duhet të provojnë tani se i njohin shenjat
dhe i kanë tre centralet energjitike në parkun kombëtar të rivlerësuar pa
rezerva," thotë Ulriç Eichelman i OJQ-së austriake Riverwatch