Lajme nga bota


9 milionë njerëz vdesin çdo vit në botë kryesisht nga ndotja e ajrit, por jo vetëm nga kjo!

Një studim ka vlerësuar numrin e vdekjeve në vit për shkak të ndotjes: janë 9 milionë, të shkaktuara kryesisht nga ndotja e ajrit, por jo vetëm nga kjo.


Në vitin 2019, ndotja ishte përgjegjëse për 9 milionë vdekje në të gjithë planetin. Bëhet fjalë për një në 6 vdekje, situatë e krahasueshme me rezultatet e një analize të kryer në vitin 2015. Në raportin e publikuar në The Lancet Planetary Health thuhet se përballë një rënie të vdekjeve për shkak të “burimeve të ndotja e lidhur me varfërinë ekstreme “(për shembull për shkak të ndotjes së ujit), ka pasur një rritje të njëkohshme të vdekjeve për shkak të ndotjes industriale, veçanërisht ajo e lidhur me kimikate të caktuara.


Pavarësisht studimeve të shumta që tregojnë se si ndotja ka efekte shumë serioze në shëndetin e njeriut, sipas Richard Fuller, autori kryesor i veprës, që nga viti 2015 vëmendja dhe financimi për ta luftuar atë janë rritur në një masë shumë të vogël: “Ndotja është ende kërcënimi më i madh për shëndetin e njeriut dhe për planetin, deri në atë pikë sa të rrezikohet qëndrueshmëria e shoqërive moderne”. Sipas studiuesit, nëse do të punonim për të ngadalësuar ndotjen e ajrit, do të kishim përfitime shtesë të uljes së rritjes së temperaturës së planetit.


Nga 9 milionë vdekjet që i atribuohen ndotjes të regjistruara në vitin 2019, 5.67 milionë do të ishin rezultat i ndotjes së ajrit, përgjegjës për numrin më të madh të vdekjeve. Nga ana tjetër, ndotja e ujit ishte përgjegjëse për 1.36 milionë vdekje të parakohshme. Plumbi shkaktoi 900,000 vdekje, ndërsa 870,000 njerëz vdiqën nga problemet që lidhen me substanca të tjera toksike. Së fundi, vdekje të tjera i atribuohen ndotjes shtëpiake, për shembull përdorimi i drurit për ngrohje ose gatim.


Kjo situatë, për më tepër, ishte edhe shkaku i humbjeve të mëdha ekonomike, të vlerësuara në rreth 4000 miliardë euro në vitin 2019, e barabartë me 6.2 % të prodhimit ekonomik global. Autorët e studimit e mbyllin punën e tyre me një sërë rekomandimesh dhe me ftesën për krijimin e një grupi të pavarur shkencor/politik për ndotjen, i ngjashëm me Panelin Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) që mund të japë direktiva dhe të vendosë kontrolle objektive që të gjitha vendet janë kërkohet të respektojë.


“Ndotja, ndryshimi i klimës dhe humbja e biodiversitetit,” shpjegon Rachael Kupka, bashkëautore dhe drejtoreshë ekzekutive e Aleancës Globale për Shëndetin dhe Ndotjen, “janë të lidhura ngushtë. Nuk ka dyshim se kontrolli efektiv i këtyre kërcënimeve kërkon një ndërfaqe shkencë-politike të mbështetur globalisht për të informuar, influencuar kërkimin dhe nxitur financimin. Deri më tani”, përfundon Kupka, “ndotja është parë si një problem lokal që duhet trajtuar përmes rregulloreve kombëtare. Por tani është e qartë se është një kërcënim në nivel planetar, efektet e të cilit në shëndet i tejkalojnë kufijtë lokalë dhe kërkojnë përgjigje globale”/  Scan TV


Qëndroni më të informuar për mjedisin

Regjistrohuni për të marrë përmbledhjen ditore të lajmeve mjedisore në e-mailin tuaj.