Si po e shkatërrojnë Krishtlindjet planetin…
Për shumë njerëz kjo është një kohë e këndshme për ta kaluar me njerëzit tanë të dashur, për të ngrënë sasi të mëdha ushqimesh dhe për të shkëmbyer dhurata - por disa grupe ambientaliste po i thonë mirupafshim festës, duke e quajtur atë "katastrofën më të madhe mjedisore në botë çdo vit".
Krishtlindjet festohen në të gjithë kontinentin në shumë forma të ndryshme: Në Suedi festimet fillojnë në 13 dhjetor me Santa Lucia ndërsa në Spanjë Krishtlindjet fillojnë me llotarinë El Gordo.
Një familje mesatare në tetë vende evropiane të anketuara ka harxhuar 445 € në vitin 2017 për ushqim dhe pije, si dhe për dhurata - me Mbretërinë e Bashkuar që kryeson listën me 639 €, ndërsa holandezët shpenzuan së paku 341 €.
Këtu janë pesë mënyrat e evidentuara me të cilat kjo festë po shkatërron planetin:
1. Pirgjet e mbetjeve
Çdo Krishtlindje, sasia e mbetjeve të prodhuara në Mbretërinë e Bashkuar rritet me 30%, sipas një studimi të ndërmarrjes së administrimit të mbetjeve, Biffa. Kjo përfshin një total të vlerësuar prej 365,000 kilometrash letër ambalazhi të pariciklueshme - të mjaftueshme për të mbështjellë Ekuatorin nëntë herë - dhe 1 miliard kartolina që përfundojnë në kosh.
2. Pemët e Krishtlindjes
Natyrale apo artificiale, kjo mbetet një dilemë e përhershme.
Sipas Carbon Trust, një pemë natyrale e Krishtlindjes ka një gjurmë karboni "dukshëm më të ulët" sesa një pemë artificiale. Llogaritet se një pemë natyrale Krishtlindje 2 metra e gjatë, e cila hidhet në landfill, ka një gjurmë prej rreth 16 kilogramë CO2, falë shkarkimeve të metanit teksa kalbet. Një pemë që hidhet tutje duke e djegur, duke e rimbjellë ose copëtuar atë ka një gjurmë prej rreth 3.5 kg CO2.
Një pemë e Krishtlindjes 2 metra e bërë nga plastika, nga ana tjetër, ka një gjurmë karboni prej rreth 40 kg CO2 për shkak të proceseve të energjisë së përdorur gjatë prodhimit, ndërsa një pishë ose bredh natyral thith CO2 dhe lëshon oksigjen para se të copëtohet. Kjo do të thotë se pronarët e një peme artificiale duhet ta përdorin atë për të paktën një dekadë, në mënyrë që ndikimi i saj në mjedis të jetë i barabartë me atë të pemëve natyrale.
3. Dhurata të rrezikshme
Shumica e lodrave që fëmijët marrin dhuratë nën pemën e Krishtlindjes janë bërë në Kinë. Në vitin 2017, BE importoi gati 7.4 miliardë Euro lodra, ndërsa eksportonte vetëm rreth 1.4 miliardë Euro. Sipas Eurostat, 86% e këtyre lodrave vinin nga Kina.
Sidoqoftë, disa nga këto produkte mund të përmbajnë nivele të pasigurta të kimikateve të ndaluara. 248 lloje të lodrave janë ndaluar nga shitja në BE këtë vit pasi testet gjetën nivele të paligjshme të kimikateve toksike.
4. Darkat me gjel deti
Ndikimi më i madh në mjedis i darkës së Krishtlindjeve vjen nga mishi, sipas Christian Reynolds, i cili po hulumton ndikimin mjedisor të darkave me pjekje të mishit, në Universitetin e Sheffield.
Zgjedhja e llojit të mishit, megjithatë, mund të përbëjë deri në 70 përqind të ndikimit mjedisor të një vakti të tërë - me gjelin e detit me një gjurmë karboni më të ulët se viçi ose qengji.
Një studim i Universitetit të Mançesterit zbuloi se një darkë mesatare e Krishtlindjeve në Turqi ka një gjurmë karboni prej 20 kg CO2.
Ndoshta është koha për t’u bërë si polakët? Pjata kryesore në tryezat polake për festat e Krishtlindjeve është krapi, dhe një studim i Kombeve të Bashkuara tregon se ato peshq që rriten në baltë kanë një gjurmë karboni më pak se 2 kg CO2 për kilogram mish.
Ekziston gjithashtu çështja e mbetjeve ushqimore. Përafërsisht 2 milion gjela hidhen tutje në Mbretërinë e Bashkuar çdo Krishtlindje, sipas një studimi nga Biffa.
5. Fluturimet për në shtëpi për Krishtlindje
Mbi 250 milionë evropianë do të kalojnë nga një cep i kontinentit në tjetrin gjatë festave për të vizituar familjen dhe miqtë, sipas studimit nga MasterCard.
Gjurma e karbonit nga fluturimet është rritur me 20 përqind në Evropë që nga viti 2005, dhe vazhdon të rritet me një mesatare prej 4 përqind në vit. Aktualisht ajo përbën rreth 2.5 përqind të shkarkimeve të gazrave serrë në botë.
